Süt ve süt ürünlerinin kalite kontrolünde optik, fotometrik ve mikroskobik metotların uygulamaları
Analiz metotları ve farklı ölçüm cihazlarının kullanımı süt ve süt ürünlerinin kalite kontrolüne verilen önemi göstermektedir. Sütün analizinde aşağıda adı geçen cihazlar kullanılmakta ve her cihazın fonksiyonu diğerini tamamlamaktadır.
Kabaca bir hesapla, süt ve süt ürünleri ile ilgili bir laboratuarın maliyetinin 50,000.-USD ile 1,000,000.-USD arasında değiştiği söylenebilir. Sütün analizi yalnızca bitmiş ürün olarak değil, süt veren hayvanların teşhis ve tedavi yöntemlerinden başlayarak toprak analizi ve sütün raf ömrüne kadar giden uzun bir yolculuktur. Örneğin, sütün kırılma indisi refraktometre cihazı ile ölçülmektedir. Fernel’s formülü vasıtasıyla süt numunesi içinden geçen ışığın kırılmasına bağlı olarak kırılma açısı ile yoğunluğa bağlı değerler vermektedir.
Deneylerin bize gösterdiği, sütün içindeki yağ oranı konsantrasyonu % 3.55 ile % 1.54 ve % 0.004 arasında değişmektedir. Refraktometrik yöntemlerde sütün içindeki yağ oranı veya katı maddeler kırılma indisini etkilemektedir. Laboratuarlarda Abbe veya el tipi refraktometreler kullanılmaktadır. Kullanılan sıvının (sütün) ışığı geçirgenlik özelliği olmalıdır. Ayrıca, refraktive indeks ve kritik açının bulunmasında gün ışığı yanında, dalga boyu belirli polarize ışık veya UV-ışın gibi dalga boyları kullanılmaktadır. 633 nm dalga boyunda sütün kırılma indisi polarize ışıkta ortaya çıkmaktadır. Ayrıca, süt içindeki yağ konsantrasyonunun değişimi sütün absorbans değişiminde yüzey rezonanansa hassasiyetine bağlı olarak ölçülmektedir.
Sütün oluşumunda ortalama kimyasal yapıda yağ oranı % 0.04 ile % 3.57, protein % 4.96 ile % 4.47, laktose ve su gibi diğer bazı karışımlar gözlenmiştir.
Süt içindeki yağ ve protein partiküllerinin tane boyutu veya tane dağılımı tam olarak bilinmemektedir. Fakat, homejenizasyondan sonra yağ partiküllerinin 1 mikrondan daha az çapa sahip olduğu gözlendi. Protein partikülleri 1 mikrondan daha az çapa sahipti (6mo). Eğer, bu noktada yağ ve protein partikülleri ölçülmek veya gruplandırılmak isteniyorsa, Invert Trinoküler araştırma mikroskobu ile (SOIF-BA23030i) veya SOIF (XDS-1) model mikroskoplarla bu ölçümler 0.0001 hassasiyetle yapılabilir ve tanecikler gruplandırılabilir. Mikroskobik imaj analiz yazılımları ile çok sağlıklı sonuçlar alınabilir. Petri kabına konan sıvı süt numunesi içindeki çeşitli protein, yağ veya katı madde partikülleri sağlıklı bir şekilde ölçülebilir, standart numuneler ile mukayese edilebilir, bilgisayar hafızasında saklanarak arşivlenir, dijital kamera ile resmi çekilebilir veya e-mail ile ilgili birime gönderilebilir ve raporlar çıkarılabilir.
Sütün kalite kontrolü bizim bugünün ve geleceğin nesillerine bırakabileceğimiz büyük miraslardan biridir. Çünkü bilinmektedir ki, süt insana ve çocuklara mutluluk molekülleri aşılamaktadır. Kaliteli süt kullanımının yaygınlaşması gelecek kuşakların daha mutlu yetişmesinin teminatıdır. Çünkü, sütün içinde bilinmeyen, insana çok büyük haz ve mutluluk veren monoküller mevcuttur. Süt veren canlılar tıpkı arıların bal gibi doğadan aldıkları frekansları insana aktarmaktadır. Bu nedenle, süt ve süt ürünlerinin kalite kontrolüne verilen önem gelecek nesillerimize ve gelecekteki mutluluğumuza yapılan bir yatırımdır.
